Nuruosmaniye Sarnıcı, Ziyaretçi Ağırlamaya Hazırlanıyor
İstanbul’da inşa edilmiş ilk barok özellikli cami olma özelliğine sahip Nuruosmaniye Camii’nin altında yer alan Nuruosmaniye Sarnıcı, ziyaretçi ağırlayabilmek için restorasyon çalışmalarına başlıyor. Bu yıl içerisinde yapılacak ilave restorasyon çalışmasının ardından ziyaretçilere kapılarını açması planlanıyor.
Tarihi Yarımada’da bulunan Nuruosmaniye Camii’nin restorasyonu sırasında temizlenerek tekrar gün yüzüne çıkarılan Nuruosmaniye Sarnıcı’nın tarihçesinden bahseden Vakıflar 1. Bölge Müdürü Mürsel Sarı, “İçerisinde bulunduğumuz mekân Nuruosmaniye Camii’nin temel yapısı aslında. Tabii Nuruosmaniye Camii 1848 yılında 1. Mahmut tarafından inşaatına başlanmış bir eser. Osmanlı’nın klasik mimarisinden barok üsluba geçtiği bir döneme tesadüf etmekte. Fakat 1. Mahmut inşaat tamamlanmadan vefat ettiği için kardeşi 3. Osman tarafından inşaatı devam ettirilmiş ve 1855 yılında yapımı tamamlanmıştır” ifadelerini kullandı.
Nuruosmaniye Camii’nin mimarisinden bahseden Sarı, “Nuruosmaniye Camii, 174 adet penceresiyle çok geniş ışık alan bir mimariye sahip ve kubbesinde de Nur Suresi’nin 35. ayeti (Allah göklerin ve yerin nurudur) yazılıdır. Bu sebeple hem o pencerelerden alınan ışık ve camiinin inşaatını tamamlayan 3. Osman’ın ismi ile ayette geçen mealen Nûrun Alâ Nûr ibareleri ile de külliyeye Nuruosmaniye adı verilmiştir” şeklinde konuştu.
Caminin altında yer alan sarnıcın restorasyon süreçlerine değinen Vakıflar 1. Bölge Müdürü Sarı, “Zaman içerisinde bir takım çevresel etkenler ve statik problemlerden de dış cephelerde kayıplar olabilmekte. Bunun üzerine Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından projelerin temin edilmesinden sonra 2010 yılı itibariyle burada esaslı bir restorasyon çalışması yürütülmeye başlandı. Bu çalışmada kubbe kurşunlarının tamamlanması, statik yönden güçlendirmeler yapılması, içeride kalem işlerinin ihya edilmesi, dış cephede oluşan kirlenmelerin arındırılması gibi işlemler yapıldı” dedi.
“Osmanlı Mimarisinde Bir Dönüm Noktası”
Batılılaşma eğilimlerinin mimariye yansımaya başladığı bir dönemde ortaya çıkan cami külliyesi, Osmanlı mimarisinde bir dönüm noktası sayılıyor. Cami ile birlikte medrese, imarethane, kütüphane, türbe, çeşme ve sebilden oluşan bir külliye inşa edildi. Barok sanatının etkisi tüm külliyede görülüyor. Caminin türbesinde, III.Osman’ ın validesi Şehsuvar Sultan ve bazı şehzadeler yatıyor.
Yüksek mermer merdivenlerle iki yönden camiye çıkılıyor. Eteği 32 pencere ile çevrili olan ana kubbe 26 metre çapında. Osmanlı camilerinde kullanılan en büyük kubbelerden biri olan bu kubbe, duvarların üzerine oturan kemerler tarafından taşınıyor. Mükemmel bir akustik sistemi olan camiinin dengesini kontrol etmek için mihrabın iki yanına döner terazi sütunlar yapıldı. Kemerlerinin duvarı üzerindeki bitiminde bir kuşak halinde Fetih Suresi yazılı olan kubbede Nur Suresi’nin 35. ayeti olan “Allah, göklerin ve yerin nurudur.” yer alıyor.
Pencereleri, barok stilinde ve alçıdan olan cami, beş sıra halindeki 174 pencere ile aydınlatılıyor. Yapıya bitişik iki şerefeli iki minaresinin taş külahları bulunuyor. Bu özelliği Osmanlı mimarisinde türünün tek örneği. Külliye içerisinde yer alan Nuruosmaniye Camii Kütüphanesi, Türkiye’de barok tasarımın en özgün örneklerinden biri olarak kabul ediliyor. Caminin iç avlusunda yer alan yapının üst katı kütüphane, alt katı dükkân olarak kullanılıyor. Birisi okuyuculara diğeri padişahlara ayrılmış iki giriş kapısı bulunuyor. Kütüphane koleksiyonunda beş binden fazla yazma ve basma eser yer alıyor.
Nuruosmaniye Sarnıcı’nda statik ve altyapısal çalışmalarının gerçekleştirilmesi için 2020 yılı içinde ilave bir restorasyon çalışması ve çalışma sonunda sarnıcın ziyarete açılması planlanıyor.
