İstanbul’un Kütüphaneleri: Prof. Dr. Fuat Sezgin ve Dr. Ursula Sezgin Bilimler Tarihi Kütüphanesi
Gülhâne Parkı içerisinde bulunan Prof. Dr. Fuat Sezgin ve Dr. Ursula Sezgin Bilimler Tarihi Kütüphanesi, İslam bilim tarihine ilişkin geniş bir koleksiyon ile araştırmacılara kaynaklık ediyor.
Kütüphanenin bulunduğu bina, 19. yüzyılda telgrafhane binası olarak kullanılmasının ve 2017 yılında restore edilmesinin ardından Türkiye’nin ilk ihtisas kütüphanesi haline getirildi. Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlanan kütüphane, 2019 yılının haziran ayında “Prof. Dr. Fuat Sezgin ve Dr. Ursula Sezgin Bilimler Tarihi Kütüphanesi” adıyla yeniden açıldı.
Kütüphane içerisinde yer alan eser sayısı hakkında bilgi veren Kütüphane Müdür Vekili Mehdi Yenidoğan, “Kütüphane, Prof. Dr. Fuat Sezgin’in Goethe Üniversitesi’ndeki kütüphanesinden getirtilen yaklaşık 16 bin civarında kitap; Prof. Dr. Fuat Sezgin tarafından bizzat seçilen 7 bin civarında Arapça kitap; Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfı Kütüphanesi tarafından daha önce satın alınmış 4 bin civarında kitap olmak üzere 27 bin kitaba ev sahipliği yapıyor.” dedi.
Kütüphanede Kuran ilimleri ve tefsirler, hadis ilimleri ve hadis külliyatları, tarih, İslam hukuku ve fıkıh, matematik ve doğa bilimleri tarihi, coğrafya, edebiyat, gramer ve dil kitapları, dergiler, süreli yayınlar, ansiklopediler, sözlükler, bibliyografyalar ve kataloglar, sanat tarihi ve savaş teknolojileri kategorilerinde kitaplar bulunuyor. Kütüphanede Arapça, İngilizce, Almanca, Fransızca, Osmanlıca, Farsça, İtalyanca, İspanyolca ve Rusça gibi çeşitli dillerde yazılmış kitaplar yer alıyor.
Prof. Dr. Fuat Sezgin ve Dr. Ursula Sezgin Bilimler Tarihi Kütüphanesi, 27 bin kitaba ev sahipliği yapıyor.
“Kitaplar Neme ve Yangına Karşı Korunuyor”
İslam bilim tarihi üzerine çok sayıda kitap ve makalenin Prof. Dr. Fuat Sezgin tarafından konularına göre tasnif edilmiş ve tekrar yayınlanmış hali olan tıpkıbasımlarının bulunduğu kütüphanede, kitapların korunmasına yönelik nem kontrol sistemi ve Türkiye’de sayılı kütüphanede bulunan Argon gazlı yangın söndürme sistemi kullanıldı.
Kataloglama işlemlerinin devam ettiği kütüphanenin yönetim katında henüz hizmete açılmamış çalışma odaları da bulunuyor. Yenidoğan, “Vefat etmeden iki yıl önce Prof. Dr. Fuat Sezgin, sürekli kütüphanenin bu katında vakit geçirirdi. Hocamızın bu süre zarfında kullandığı çalışma ve dinlenme odasını halen koruyoruz.” diyerek Dr. Ursula Sezgin’in de kullandığı odanın bu katta bulunduğunu söyledi.
Kütüphanede yer alan önemli eserlerden birisi Prof. Dr. Fuat Sezgin’in baş eseri olan 17 ciltlik Arap-İslam Bilimleri Tarihi. (Gescichte des arabischen Schrifttums) Başlangıçta Carl Brockelmann’ın beş ciltlik “Geschichte der arabischen Literatur” (Arap Edebiyatı Tarihi) adlı eserini geliştirmek ve ek yazma niyetinde olan Prof. Dr. Fuat Sezgin, daha sonra fikrini değiştirerek yeni bir eser ortaya koymaya karar vermiştir. Kendi sahasında yazılmış en kapsamlı eser olma özelliği gösteren eserin birinci cildi 1967 yılında yayınlandı; Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfı tarafından orijinal dili Almanca olan 17 ciltlik eserin Türkçe tercümesi yapılıyor.
Kütüphanede aynı zamanda Prof. Dr. Fuat Sezgin tarafından yazılmış “İslam’da Bilim ve Teknik” adlı eser yer alıyor. Toplamda 5 ciltlik 1121 sayfa eser, Türkçe, İngilizce, Almanca ve Fransızca olarak 4 dilde yayınlandı. Eser, Arapça yazma eserlerden alınan bilim aletlerinin tanıtılmasında önemli bir role sahip.
