İslam Bilim Tarihine Adanmış Bir Hayat
Dünyaca ünlü İslam Bilim Tarihi Araştırmacısı Prof. Dr. Fuat Sezgin’in bugün 95. doğum yıldönümü. 2018 yılında vefat eden ve hayatını İslam bilim tarihine adayan Prof. Dr. Sezgin, yaptığı sayısız çalışmayla bilim tarihine emsalsiz bir katkı sağladı.
İslam bilim tarihine katkı yapan ve hayatını İslam bilim tarihine adayan Prof. Dr. Fuat Sezgin, Bitlis'te 24 Ekim 1924'te dünyaya geldi. İlkokulu Doğubeyazıt’ta, ortaokul ve liseyi Erzurum’da bitiren Prof. Dr. Sezgin, 1943'te İstanbul'a geldi.
Prof. Dr. Sezgin, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Şarkiyat Enstitüsü’nde İslami Bilimler ve Orientalistik alanında öncü bir yere sahip olan Alman orientalist Hellmut Ritter’in yanında öğrenim gördü. Prof. Dr. Sezgin, Ritter’in, modern bilimin oluşumunda özellikle 9.-13. yüzyıllar arasındaki Endülüs ve Abbasi devletlerindeki bilim adamlarının da önemli katkıları olduğunu vurgulaması üzerine bu alana yöneldi.
Prof. Dr. Fuat Sezgin
1947 yılında Bedî’ ilminin tekâmülü konusundaki tezini bitiren Prof. Dr. Sezgin, Helmut Ritter’in danışmanlığıyla Ebû Ubeyde Me’mar ibn el-Musennâ’nın Mecâz’ul-Kur’ân’ındaki filolojik tefsirini konu alan ikinci bir tez hazırladı.
“Buhârî’nin Kaynakları Hakkında Araştırmalar” adındaki takdim tezini 1956 yılında yayımlayan Prof. Dr. Sezgin, 1965 yılında Câbir ibn Hayyân konusunda ikinci doktora tezini Frankfurt Üniversitesi Institut für Geschichte der Naturwissenschaften’da yazdı ve bir yıl sonra profesör unvanını kazandı.
Uluslararası çeşitli akademilerin üyesi bulunan Prof. Dr. Fuat Sezgin, çok sayıda önemli ödül ve nişana layık görüldü. Bunlardan bazıları Kahire Arap Dili Akademisi, Şam Arap Dili Akademisi, Fas Rabat Kraliyet Akademisi, Bağdat Arap Dili Akademisi, Türkiye Bilimler Akademisi şeref üyeliğidir. Prof. Dr. Sezgin, ayrıca Goethe Madalyası, Almanya Birinci Derece Federal Hizmet Madalyası, Almanya Üstün Hizmet Madalyası, İran İslami Bilimler Kitap Ödülü, Hessen Kültür Ödülü ve T.C. Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü sahibidir.
Prof. Dr. Fuat Sezgin, Müze ve Kütüphane Kurulmasına Destek Oldu
Müze ve kütüphane çalışmalarına katkı yapan Prof. Dr. Sezgin, 25 Mayıs 2008 tarihinde açılışı yapılan İstanbul İslam, Bilim ve Teknoloji Müzesi'nin kurulmasına destek oldu. Fuat Sezgin’in bilim tarihi alanında Türkiye’ye yaptığı bir başka hizmet ise, Prof. Dr. Fuat Sezgin ve Dr. Ursula Sezgin Bilimler Tarihi Kütüphanesi’ni kurmak oldu. 2017 yılında Gülhane Parkı içerisinde kurulan kütüphanede yaklaşık 27 bin kitap bulunuyor.
Prof. Dr. Sezgin, araştırma alanında ilham kaynağı oldu. İstanbul İslam Bilim ve Teknoloji Müzesi’nin faaliyetlerini desteklemek amacıyla 2010'da Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfı kuruldu. Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Enstitüsü ise 2013 yılında faaliyetlerine başladı.
Prof. Dr. Fuat Sezgin’in En Kapsamlı Eseri Arap-İslam Bilim Tarihi Kitabı
Sayısız çalışması bulunan Prof. Dr. Sezgin’in insanlık tarihinin başlangıcından bugüne kadar sahasında yazılan en kapsamlı eseri Arap-İslam Bilim Tarihi’dir. Kitabın ilk cildini, 1967'de tamamlayan Prof. Dr. Sezgin, 17 ciltten oluşan eserin 18. cildini yazıyordu; çalışma Prof. Dr. Sezgin’in vefatının ardından tamamlandı.
Dünyanın yazma eserlere sahip bütün kütüphanelerinde 400 bin ciltten fazla eseri inceleyen Prof. Dr. Sezgin, 29 dil biliyordu. Ömrünü İslam bilimleri tarihine adayan Prof. Dr. Sezgin, 30 Haziran 2018'de hayatını kaybetti.
2019 Yılı Fuat Sezgin Yılı
Cumhurbaşkanlığı genelgesiyle 2019 yılının "Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı" olarak ilan edilmesi ile çeşitli organizasyonlarda Prof. Dr. Sezgin’in çalışmaları anlatılıyor. “İslam kültür ve medeniyetinin daha iyi anlaşılmasını sağlamak ve onu yeni nesillere en doğru şekilde aktarmak” amacıyla yıl içerisinde etkinlikler düzenlenmeye devam ediyor.
Prof. Dr. Fuat Sezgin’in Hayatı Anlatılacak
Görüşleri günümüz İslam dünyası için ayrı bir önem taşıyan Prof. Dr. Sezgin’in hayatı belgesele konu oldu. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ergün Yolcu’nun Genel Yönetmenliği’nde İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyeleri tarafından hazırlanan belgeselin çekimleri Almanya’da Prof. Dr. Fuat Sezgin ile yapılan görüşmelerle başlamıştı. Belgeselde Dünyanın yazma eserlere sahip bütün kütüphanelerinde 400 bin ciltten fazla eseri inceleyen Prof. Dr. Fuat Sezgin’in hayatı ve bilimsel çalışmaları anlatılacak.
Prof. Dr. Fuat Sezgin belgeseli, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi tarafından hazırlanıyor.
